Nonlinearity Tests for Bilinear Time Series Data

Abstract

Kertas kerja ini membincangkan dua ujian tak linear bagi data siri masa iaitu Ujian Keenan dan Ujian–F. Ujian–ujian ini adalah berdasarkan pendekatan domain masa dan menggunakan pengiraan yang tidak kompleks jika dibandingkan dengan pendekatan domain frekuensi. Kedua–dua ujian sangat sesuai digunakan ke atas data bilinear disebabkan keduanya boleh diungkapkan ke bentuk kembangan Volterra. Di dalam kajian ini, kami membangunkan program khas untuk ujian–ujian di dalam pakej S–Plus 2000. Kami akan menunjukkan melalui kajian simulasi bahawa ujian–ujian tersebut berfungsi dengan baik untuk membezakan data linear dan data tak linear daripada model siri masa bilinear. Ujian–ujian tak linear tersebut telah digunakan ke atas empat set data yang mengandungi ciri–ciri tak linear dan keputusan yang dihasilkan adalah baik. Kata kunci: Ujian Keenan, Ujian-F, ujian tak linear, bilinear This paper discusses two nonlinearity tests in time series analysis, which are the Keenan’s test and F–test. The tests are based on time domain approach and are computationally less complex than the frequency domain approach. Both tests are especially suitable for data generated from bilinear model as both can be expressed in Volterra expansion form. In this study, programs for both tests are developed in S–Plus 2000 package. Through simulation studies, it will be shown that the tests work well to distinguish linear from nonlinear data set generated from bilinear model. The nonbilinearity tests were applied on four real data sets which have nonlinear characteristics and the results obtained are desirable. Key words: Keenan’s test, F-test, nonlinearity test, bilinea